Powrót linii tramwajowej nr 5

Już 24 listopada 2012 r. po ponad dwudziestu latach nieobecności na bydgoskie torowiska wyjadą pierwsze wagony oznaczone cyfrą „5”. Kursować będą na trasie Rycerska-Glinki. Dla „piątki” będzie to zupełnie nowa relacja.

„Piątka” była jedną z pięciu nowych linii tramwajowych uruchomionych 22 lipca 1953 roku. W przeciwieństwie do „6”, „7” i „8”, których zadaniem było łączyć węzeł „Babia Wieś” z Łęgnowem, Kapuściskami i Glinkami, celem uruchomienia „piątki” było połączenie starej części bydgoskiej sieci z nową – otwartą 22 lipca 1953 roku. Trasa mogła wydawać się nieco dziwna: Dworzec Główny – Dworcowa – Aleje 1 Maja¹ – Gen. Stalina² – Marchlewskiego³ – Babia Wieś – Zbożowy Rynek – Długa – Wełniany Rynek – Poznańska – Świerczewskiego⁴ – Grunwaldzka – Okole.

Można zatem uznać że „5” składała się z dwóch osobnych linii: Dworzec PKP – Babia Wieś oraz Okole – Babia Wieś. Okazało się jednak że długość trasy i czasowe pułapki w postaci mijanek na Starym Mieście i ul. Świerczewskiego powodowały kolosalne opóźnienia i złość pasażerów, którzy szybko wymusili skrócenie linii.

Od 2 stycznia 1954 roku „piątka” została skrócona do odcinka Dworzec Główny – Babia Wieś (przez most Bernardyński). Szybko pojawił się następny problem. Mieszkańcom Kapuścisk nie odpowiadała konieczność uciążliwej przesiadki przy Babiej Wsi- z „8” w „5” na trasie do Śródmieścia. Połączenie tych dwóch linii stało się możliwe po wprowadzeniu do eksploatacji dużej liczby wozów typu Konstal „N”. Zmianę przeprowadzono 15 lutego 1962 roku. „Ósemka” rozpoczęła wówczas kursy na trasie Kapuściska – Dworzec Główny i z odcinkiem tym związana była aż do likwidacji torowiska przy ul. Dworcowej. Dla „piątki” znaleziono szybko inne zajęcie.

W dniu lipcowego święta 1962 roku, po małej reorganizacji sieci tramwajowej, spowodowanej otwarciem nowego mostu Staromiejskiego, linia nr 5 powróciła na tory, kursując na krótkim odcinku Kauczuk⁵ – Babia Wieś. Po czterech latach, 16 maja 1966 roku została przedłużona na Okole, jednak zupełnie inną trasą niż dwanaście lat wcześniej: Kauczuk – Toruńska – Bernardyńska – Jagiellońska – Czerwonej Armii⁶ – Olszewskiego⁷ – Świerczewskiego – Grunwaldzka – Okole.

Po otwarciu węzła grunwaldzkiego zlikwidowano ruch tramwajowy na ulicach Świerczewskiego i Olszewskiego. W 1973 roku wprowadzono ograniczenie ruchu „piątki” na odcinku Babia Wieś – Stomil tylko do godzin szczytowych. Kolejną zmianę trasy wymusiło zamknięcie torowiska prowadzącego na Okole w czerwcu 1984 roku. Linię nr 5 skierowano wówczas na Wilczak. Zmieniono również jej status – stała się linią szczytową. Kolejne zmiany wymusiło zamknięcie trasy tramwajowej do dworca PKP. 3 września 1990 roku wciąż szczytowa „piątka” wyjechała na skróconą trasę Stomil – Babia Wieś. Niespełna miesiąc później, na początku października na linii nr 5 wprowadzono ruch okrężny. Tramwaje kursowały ze Stomilu przez Babią Wieś, most Bernardyński, dworzec PKS i most Pomorski z powrotem do pętli Stomil. Dla komunikacji tramwajowej w Bydgoszczy rozpoczął się trudny okres.

Linia nr 5 uległa likwidacji 1 maja 1991 roku. Ostatnia tablica kierunkowa z „piątki” została zachowana w zbiorach Miejskich Zakładów Komunikacyjnych w Bydgoszczy.

¹ obecnie ulica Gdańska
² obecnie ulica Jagiellońska
³ obecnie ulica Bernardyńska
⁴ obecnie ulica Świętej Trójcy
⁵ obecnie pętla Stomil
⁶ obecnie Ferdynanda Focha
⁷ obecnie ulica Kordeckiego